สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ หรือ วช. นำสื่อมวลชนเยี่ยมชมความสำเร็จ ธนาคารปูม้าของชุมชนชายฝั่ง จังหวัดตรัง โดยใช้องค์ความรู้จากงานวิจัยและการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน จนช่วยให้ปูม้า กลับคืนมากว่าร้อยละ 50
ในการเยี่ยมชมครั้งนี้ ได้รับการบอกเล่าจากนายบรรจง นฤพรเมธี ประธานวิสาหกิจชุมชนเลี้ยงปลากระชัง บ้านพรุจูด อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง ว่า ปูม้าเป็นสัตว์เศรษฐกิจของจังหวัดตรัง โดยจะวางไข่ตามแนวหญ้าทะเล ซึ่งในอดีตมีการจับปูม้าค่อนข้างเยอะ เนื่องจากเป็นที่ต้องการของตลาด จนปูม้าเติบโตไม่ทันและเกิดวิกฤต ทำให้ประมงปูม้าลดลงอย่างมาก ส่งผลต่อรายได้ของชุมชนในพื้นที่ จึงเกิดแนวคิดการฟื้นฟูหญ้าทะเลและธนาคารปูม้าของชุมชน โดยการรวมตัวกันของชุมชน และนำองค์ความรู้ทางวิชาการและเทคโนโลยีจากงานวิจัยมาช่วยเพิ่มปริมาณปูม้า ทำให้ชุมชนรับรู้การใช้เครื่องมือและกระบวนการที่ทำให้อัตรารอดของลูกปูม้ามีมากขึ้น จนเกิดศูนย์การเรียนรู้ชุมชนขึ้น
ทั้งนี้ ธนาคารปูม้า เป็นการนำแม่ปูม้า ที่มีไข่แก่ติดหน้าท้องมาเลี้ยงไว้ในถังน้ำ ที่อยู่ในโรงเรือน เมื่อแม่ปูม้าเขี่ยไข่ออก จากหน้าท้อง จึงจะนำแม่ปูม้าไปขาย แม่ปูม้า 1 ตัว จะผลิตไข่ได้ประมาณ 1 ล้านฟอง และฟักไข่ให้ลูกปูกว่า 500,000 ตัว ซึ่งจะถูกปล่อยสูธรรมชาติ จนเติบโตเป็นปูม้าขนาดใหญ่ต่อไป
ปัจจุบัน ชุมชนมีกำลังที่จะทำ "ธนาคารปูม้า" อย่างต่อเนื่อง เพราะมีหน่วยงานทั้งภาครัฐ และเอกชนเข้ามาช่วยสนับสนุน โดยทำควบคู่กับการปลูกหญ้าทะเล ส่งผลให้มีปูม้ากลับคืนมากว่าร้อยละ 50
ด้าน ดร.วิกิจ ผินรับ คณะวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีการประมง รองผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย กล่าวว่า องค์ประกอบพื้นฐานของธรรมชาติในพื้นที่ มีส่วนเอื้อต่อการฟื้นฟูทรัพยากรปูม้าจากการทำ "ธนาคารปูม้า " รวมทั้งผู้นำชุมชนมีความเข้มแข็ง และเกิดความร่วมมือกัน โดยเฉพาะการนำองค์ความรู้จากงานวิจัยมาประยุกต์ใช้ร่วมกับภูมิปัญญาท้องถิ่น ยิ่งทำให้ชุมชนเกิดความเขื่อมั่นยิ่งขึ้น ทำให้ชาวบ้านมีรายได้เพิ่มขึ้น และยังช่วยฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติอีกด้วย
ศาสตราจารย์ นายแพทย์สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล เลขาธิการคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ กล่าวว่า คณะรัฐมนตรีได้เห็นชอบตามที่ วช.เสนอขยายผลธนาคารปูม้า เพื่อ “คืนปูม้าสู่ทะเลไทย” ไปสู่ชุมชนบริเวณชายฝั่ง และได้มอบหมายให้เป็นหน่วยงานบูรณาการหลักร่วมกับหลายหน่วยงาน ในการดำเนินการนำองค์ความรู้จากผลการวิจัยและนวัตกรรมเดิมมาต่อยอดหรือวิจัยเพิ่มอัตราการรอดของลูกปูม้าก่อนปล่อยคืนสู่ทะเล และขยายผลสำเร็จ ของธนาคารปูม้าที่มีไปสู่ชุมชนอื่น ๆ อย่างเหมาะสม
จำนงค์ ศรัณยพิพัฒน์ เครือข่ายประขาสัมพันธ์ วช.
เรวัติ น้อยวิจิตร Hub Admin rewat.noyvijit@hotmail.com 081-9107445
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น